1. Cung tiền là gì?
Cung tiền (Money Supply) là tổng lượng tiền đang được lưu thông trong nền kinh tế tại một thời điểm nhất định, do ngân hàng trung ương (NHTW) quản lý và kiểm soát.
Nó bao gồm tiền mặt, tiền gửi ngân hàng và các tài sản có tính thanh khoản cao mà người dân và doanh nghiệp có thể sử dụng để chi tiêu hoặc đầu tư.
Các khái niệm thường gặp:
- M0: Tiền mặt lưu thông + tiền dự trữ của ngân hàng tại NHTW.
- M1: M0 + tiền gửi không kỳ hạn (có thể rút bất kỳ lúc nào).
- M2: M1 + tiền gửi có kỳ hạn + tiết kiệm ngắn hạn.
- M3 (ít dùng hơn): M2 + các công cụ tài chính có tính thanh khoản cao khác (trái phiếu ngắn hạn, chứng chỉ tiền gửi,…).
2. 7 yếu tố tác động đến lượng cung tiền
| Yếu tố | Ảnh hưởng đến cung tiền | Giải thích ngắn gọn |
| 1. Chính sách tiền tệ của NHTW | ↑ hoặc ↓ | NHTW điều chỉnh lãi suất, dự trữ bắt buộc, nghiệp vụ thị trường mở để mở rộng hoặc thu hẹp cung tiền. |
| 2. Tỷ lệ dự trữ bắt buộc | ↑ → cung tiền ↓ / ↓ → cung tiền ↑ | Khi NHTW yêu cầu các ngân hàng giữ lại nhiều tiền hơn, khả năng cho vay giảm → cung tiền giảm. |
| 3. Nghiệp vụ thị trường mở | Mua trái phiếu → ↑ / Bán trái phiếu → ↓ | NHTW mua trái phiếu sẽ bơm tiền vào hệ thống ngân hàng, làm tăng cung tiền. |
| 4. Lãi suất chiết khấu (tái cấp vốn) | ↓ → cung tiền ↑ / ↑ → cung tiền ↓ | Khi lãi suất cho vay của NHTW giảm, các ngân hàng vay nhiều hơn → mở rộng tín dụng → cung tiền tăng. |
| 5. Hành vi của các ngân hàng thương mại | ↑ hoặc ↓ | Mức độ cho vay, quản lý rủi ro và dự trữ tiền mặt ảnh hưởng đến khả năng tạo tiền qua hệ thống ngân hàng. |
| 6. Hành vi của người dân và doanh nghiệp | ↑ hoặc ↓ | Nếu người dân giữ nhiều tiền mặt → tiền nằm ngoài hệ thống ngân hàng → cung tiền hiệu quả giảm. |
| 7. Dòng vốn quốc tế và tỷ giá hối đoái | ↑ hoặc ↓ | Dòng vốn nước ngoài chảy vào → cung tiền nội tệ tăng (do chuyển đổi ngoại tệ sang nội tệ); ngược lại, dòng vốn chảy ra làm cung tiền giảm. |
3. Tóm tắt dễ nhớ:
Cung tiền tăng khi:
- NHTW mua trái phiếu, giảm lãi suất tái cấp vốn, giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc, hoặc
- Người dân gửi tiền nhiều hơn, ngân hàng mở rộng cho vay, vốn nước ngoài chảy vào.
Cung tiền giảm khi:
- NHTW bán trái phiếu, tăng lãi suất, tăng dự trữ bắt buộc, hoặc
- Người dân giữ tiền mặt nhiều, vốn rút khỏi nền kinh tế.
ÐĂNG KÝ VAY NHANH
500,000++ người vay thành côngFiny không thu bất kỳ khoản tiền nào trước khi giải ngân
